POMIARY OKRESOWE

    Pomiary okresowe - jak nazwa wskazuje, pomiary te należy przeprowadzać co pewien okres
czasu normowany odpowiednimi aktami prawnymi w zależności od przeznaczenia i warunków panujących w obiekcie.

Na wyniki pomiarów składają się dwie części:

• pierwsza to oględziny mające dać pozytywną odpowiedź, że zainstalowane na stałe urządzenia elektryczne spełniają wymagania bezpieczeństwa podane w odpowiednich normach przedmiotowych, i że zainstalowane wyposażenie jest zgodne z instrukcjami wytwórcy, tak aby zapewniało jego poprawne działanie.
• druga to próby i pomiary mające dać odpowiedź czy zachowane są wymagane parametry techniczne i spełnione są wymagania dotyczące aparatów pomiarowych i sprawdzających podanych w normach.

Oględziny

Oględziny to pierwszy etap pomiarów, który należy wykonać przed przystąpieniem do prób przy odłączonym zasilaniu, z zachowaniem ostrożności celem zapewnienia bezpieczeństwa ludziom i uniknięcia uszkodzeń obiektu lub zainstalowanego wyposażenia.

Oględziny mają potwierdzić, że zainstalowane urządzenia:

• spełniają wymagania bezpieczeństwa podane w odpowiednich normach,
• zostały prawidłowo dobrane i zainstalowane zgodnie z wymaganiami normy,
• zapewniają bezpieczeństwo w zakresie ochony przeciwpżarowej,
• nie mają uszkodzeń pogarszających bezpieczeństwo,
• mają właściwy sposób ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym,
• właściwie dobrano przekroje i oznaczono przewody neutralne, ochronne i fazowe,
• właściwie dobrano i oznaczono zabezpieczenia i aparaturę,
• są wyposażone w schematy i tablice ostrzegawcze i informacyjne,
• zapewniony jest dostęp do urządzeń dla wygodnej obsługi, konserwacji i napraw.

Próby i pomiary

Zgodnie z Polską Normą PN-HD 60364-6 okresowe pomiary i próby powinny obejmować co najmniej:

• pomiary skuteczności ochrony przeciwporażeniowej maszyn i urządzeń elektrycznych - ochrona przy uszkodzeniu (dawniej ochrona przed dotykiem pośrednim),
• pomiary rezystancji izolacji kabli i przewodów elektrycznych,
• pomiary rezystancji izolacji uzwojeń silników elektrycznych, transformatorów, spawarek, itp.,
• pomiary rezystancji uziomów roboczych urządzeń elektrycznych,
• pomiary rezystancji uziomów instalacji odgromowej i ciagłości obwodów odgromowych,
• próby działania urządzeń różnicowoprądowych
• pomiary natężenia i równomierności oświetlenia.

Pomiary skuteczności ochrony przeciwporażeniowej (ochrona przy uszkodzeniu).

   Pomiary skuteczności ochrony przy uszkodzeniu mają na celu sprawdzenie, czy przebywającym w okolicach instalacji i urządzeń elektrycznych ludziom oraz zwierzętom nie grozi porażenie prądem elektrycznym w wyniku dotyku części przewodzących dostępnych, które mogą znaleźć się pod napięciem w wyniku uszkodzenia izolacji instalacji elektrycznej.
Oceny skuteczności ochrony przy uszkodzeniu dokonuje się mierząc, w zależności od rodzaju sieci, impedancję/rezystancję pętli zwarcia lub też rezystancję uziomu i przewodu ochronnego. Pomiary te mają na celu sprawdzenie skuteczności zadziałania urządzeń ochrony (bezpieczników, wyłączników), których zadaniem jest szybkie samoczynne wyłączenie zasilania w przypadku zwarć części czynnych (urzadzeń lub instalacji) do obudów urządzeń połączonych z przewodami ochronnymi. Wymagania ochrony uważa się za spełnione, jeżeli spodziewany prąd zwarcia jest większy od prądu zadziałania zabezpieczeń.

Pomiary rezystancji izolacji.

   Pomiary rezystancji izolacji mają za zadanie ocenę skuteczności ochrony podstawowej (dawniej ochrony przed dotykiem bezpośrednim). Pozwalają także ocenić czy nie występuje zagrożenie pożarem. Dobry stan izolacji ma bardzo duży wpływ na bezpieczeństwo i prawidłowość działania instalacji oraz urządzeń elektrycznych. Gwarantuje także dobrą ochronę podstawową.

Pomiary instalacji odgromowych.

   Ochronę odgromową stosuje się w celu uniemożliwienia bezpośredniego wyładowania atmosferycznego w obiekt bądź w najgorszym wypadku zminimalizowanie skutków pośrednich spowodowanych wyładowaniem. Ochrona odgromowa połączona z ochroną przepięciową instalacji elektrycznej skutecznie zabezpiecza zainstalowane w obiekcie urządzenia.

Badanie okresowe instalacji odgromowych powinno obejmować:

• Sprawdzenie urządzenia piorunochronnego - sprawdzenie przewodów, elementów łączeniowych, wsporników, mocowania,
• Sprawdzenie ciągłości elektrycznej urządzenia piorunochronnego,
• Wykonanie pomiaru rezystancji uziomu,
• Sprawdzenie stanu urządzeń ograniczających przepięcia w instalacji elektrycznej i systemach przesyłu sygnałów.

Próby działania urządzeń różnicowoprądowych.

   Poprzez zastosowanie wyłączników różnicowoprądowych uzyskuje się podwyższenie stopnia ochrony przy uszkodzeniu. Stanowią one element ochrony uzupełniającej przed porażeniem prądem elektrycznym. Testy wyłączników różnicowoprądowych pozwalają określić czas, prąd zadziałania wyłącznika oraz napięcie dotykowe, które moze się pojawić w przypadku awarii.
Badania skuteczności wyłączników różnicowoprądowych powinny wykazać, że:

• działają one pod wpływem pradu różnicowego nie przekraczającego znamionowego prądu różnicowego wyzwalającego,
• napięcia przewodów ochronnych względem ziemi w czasie przepływu prądu różnicowego nie przekraczają granicznych wartości dopuszczalnych napięcia dotykowego.

Pomiary natężenia oświetlenia.

   Pomiary natężenia oświetlenia mają za zadania ocenić jakość oraz natężenie światła w poszczególnych pomieszczeniach i na stanowiskach pracy. Jest to jeden z ważniejszych elementów wpływających na komfort pracy, samopoczucie i bezpieczeństwo ludzi przebywających w danym pomieszczeniu. Kolejnym ważnym elementem wpływającym na jakość oświetlenia jest jego równomierność w pomieszczeniach, natomiast przy oświetleniu miejscowym, oświetlenie tła musi spełniać odpowiednie warunki.

POMIARY DODATKOWE

   Pomiary dodatkowe są to tzw. pomiary po montażowe, które wykonuje się w celu sprawdzenia prawidłowości działania poszczególnych elementów obwodów elektrycznych.

Do pomiarów dodatkowych zaliczamy:

• pomiary wyłączników elektrycznych,
• pomiary styczników i przekaźników elektrycznych,
• pomiary szynoprzewodów,
• inne pomiary związane z technologią produkcji.

   Pomiary okresowe - wykonywane po raz pierwszy i pomiary dodatkowe stanowią podstawę do odbioru końcowego maszyn i urządzeń elektrycznych od wykonawcy przez inwestora. Na podstawie dokumentacji pomiarowej, która stwierdza zgodność parametrów elektrycznych z odpowiednimi aktami prawnymi i normami - można dopuścić urządzenia elektryczne do eksploatacji. Kolejno wykonywane pomiary okresowe sprawdzają prawidłowość działania urządzeń elektrycznych i przedłużają ich bezpieczną eksploatację o następne okresy pomiarowe.